رسا مشاوره – کلینیک آموزش تخصصی زینب عباسی
معمولا کودکان در مقایسه با افراد با سنین بالاتر سریع تر و شدیدتر نسبت به موقعیت هایی که تهدیدآمیز هستند واکنش نشان می دهند یا کنترل احساس اضطراب در آنها دشوارتر است. اضطراب می تواند علاوه بر تأثیر بر احساس کودکان ، بر تفکر آنها تأثیر بگذارد. آنها درک می کنند ترس یا خطری که نگران آن هستند بسیار بیشتر از حد واقعی است. فکر کردن در مورد اوضاع باعث نگرانی و تنش بیشتر آنها می شود.
کودکانی که اضطراب را تجربه می کنند ممکن است با استراتژی های خاص خود سعی کنند و موقعیت های ناراحت کننده را مدیریت کنند که غالبا راهکار آنها فرار از موقعیت تنش زا است.
اگرچه این کار در کوتاه مدت جواب می دهد ، اما اجتناب از این وضعیت باعث می شود که احساس اضطراب کنند و دفعه دیگر نتوانند آن را مدیریت کنند.
کودکی که دچار مشکلات اضطرابی است ممکن است….:
- از موقعیت هایی که احساس ترس و نگرانی از انها دارد دوری میکنند
- از ریسک کردن یا امتحان چیزهای جدید بیزارند
- ترسهای زیادی دارند
- به راحتی ناراحت میشوند
علائم جسمی اضطراب: بی خوابی ، اسهال ، معده درد و سردرد شود
علائم دیگر ممکن است تحریک پذیری ، تمرکز در مشکلات و خستگی باشد.
ممکن است متوجه فرزند خود شوید که…
به شما چسبیده است
در مورد کارهایی که می تواند برای خودش انجام دهد کمک می خواهد.
نمی خواهد برای مدرسه آماده شود
بدون والدین یا بزرگسالان دیگر به خواب نخواهد رفت
خیلی نگران انجام درست کارها است
اغلب به خاطر چیزهای کوچک گریه می کند
همیشه جنبه خطرناک یا منفی کارها را می بیند
شش اختلال شایع اضطراب در کودکان دبستانی عبارتند از:
- فوبیا: ترس نامعقول و شدید از یک موضوع، یک موقعیت یا یک شیء
- اختلال اضطراب اجتماعی: اضطراب اجتماعی با سطوح شدید خجالتی بودن و ترس از دیده شدن همراه است. کودکان مبتلا به اضطراب اجتماعی از تعاملات اجتماعی مانند گفتگو با افراد جدید ، سخنرانی در کلاس یا اجرای عمومی خودداری می کنند و در ایجاد دوستی مشکل دارند.
- اختلال اضطراب فراگیر: کودکانی که اضطراب فراگیر دارند نگرانی و ترس بیش از حد و غیرواقعی را نسبت به مسائل روزمره تجربه می کنند. آنها اغلب سناریوهای فاجعه بار یا بدترین حالت را پیش بینی می کنند.
- اختلال استرس پس از سانحه PTSD)): ممکن است به دنبال یک واقعه آسیب زا مانند تصادف جدی ، تجربه یک رویداد تهدید کننده زندگی یا شاهد خشونت شدید ایجاد شود. علائم شامل تغییر در الگوی خواب ، تحریک پذیری و مشکلات تمرکز است. آنها ممکن است واقعه آسیب زا را از طریق نقاشی یا بازی نشان دهند.
- اختلال وسواس فکری عملی: این نوع اختلال در کودکان به صورت ترس، احساسات و افکار ناخواسته، به انضمام رفتارهای اجباری به چشم می خورد. سواس فکری در کودکان به عنوان نوعی از اختلالات اضطرابی شایع، سبب اشتغال فکری مکرر کودک به موضوعاتی نظیر خطر، کارهای زشت و زننده، آسیب رساندن به خود، نگرانی در مورد بروز رویدادهای خطرناک و آلودگی می گردد. این افکار ناراحت کننده و آزار دهنده به صورت خودکار در ذهن کودک شکل می گیرد.
- اختلال اضطراب جدایی: اضطراب جدایی به ترس و اضطراب کودکان از دور بودن از مراقبت های اصلی آنها مربوط می شود. بچه های بزرگتر معمولاً می ترسند که هنگام جدا شدن برای عزیزی اتفاق بدی رخ دهد. ترس از جدایی تا دو سالگی از نظر رشد مناسب محسوب می شود. اختلال اضطراب جدایی زمانی قابل تشخیص است که اضطراب در جدایی بعد از این سن به طور طبیعی کاهش پیدا نکند و شدت اضطراب کودک همچنان شدید باشد. هنگامی که مراقب سعی در ترک کودک دارد ، گریه ، خشم و التماس می تواند رخ دهد و چسبندگی عمومی معمول است.
درمان اختلالات اضطرابی در کودکان
مشاوره می تواند به کودک شما کمک کند تا درک کند چه چیزی او را مضطرب می کند و به او کمک میکند تا مسئله را حل کند.
نمی‌توان همه کودکان را با یک شیوه مشخص درمان کرد، بلکه با توجه به نوع اضطراب و و شدت آن و سن کودک ، راه‌های مختلفی برای درمان وجود دارد.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
اختلال اضطراب ریشه در تفکرات فرد دارد. بنابراین، براساس تفکر یا باوری که کودک دارد، هیجان اضطراب در او ایجاد می‌شود. این روش راه‌حل خوبی برای درمان اضطراب است. درمان شناختی رفتاری درمانی مبتنی بر کلام و روان‌درمانی است. این درمان متمرکز بر تغییر افکار و باورهای ناکارآمد و آموزش مهارت‌های جدید است.
درمان شناختی رفتاری محبوبیت بالایی دارد و بیشتر موارد اختلال اضطراب کودک به این روش درمان می‌شود. اما روش‌های درمانی دیگری نیز وجود دارد ؛
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد
به جای تغییر و کنترل افکار، کودک یاد می‌گیرد حضور افکار منفی را بپذیرد و با ذهن‌آگاهی، با آنها کنار بیاید. وقتی کودک به این مرحله رسید، می‌تواند آنها را تغییر دهد.
رفتار درمانی دیالکتیکی
از مفاهیم موجود در رویکرد شناختی رفتاری استفاد کرده است و بر این تمرکز دارد که افکار، فعالیت‌ها و هیجانات معیوب فرد را تغییر دهد. این نوع درمان افکار منفی قوی کودک را تغییر می‌دهد.
درمان اضطراب در کودکان با داروهای کنترل
اگر اضطراب کودک ناشی از تغییرات شیمیایی مغز باشد، برای درمان به دارو نیاز است.
چگونه میتوان به کودک مبتلا به اختلال اضطراب کمک کرد؟
مهمترین کمک این است که با کودک در مورد اضطراب یا نگرانی های او صحبت کنید به آنها اطمینان دهید و به آنها نشان دهید که احساس آنها را درک می کنید.کودکان مبتلا به مشکلات اضطرابی از توانایی اطمینان بالایی برخوردار نیستند و به راحتی احساس سستی می کنند.
به عنوان والدین، نکاتی وجود دارد که با رعایت آنها، به روند درمان کودک کمک خواهید کرد. این موارد عبارت‌اند از:
- همدلی کنید:به احساسات کودک گوش کنید و به آنها احترام بگذارید.
- وقتی کودک دچار اضطراب شد، آرامش خود را حفظ کنید. تکنیک‌های آرامش‌بخش را یاد بگیرید و از آنها استفاده کنید.
- آنها را تشویق کنید درباره احساساتشان حرف بزنند.
- اشتباهات کودک را سرزنش نکنید، چون باعث افزایش اضطراب می‌شود.
- انتظارات خود را پایین بیاورید: در موقعیت‌های استرس‌زا مثل امتحان، مسابقه یا رویداد مهم، از عملکرد کودک انتظار فراوانی نداشته باشید.
- هر دستاورد کودک، هرچند کوچک، را قدر بدانید و از او برای تلاشش قدردانی کنید.
- سؤالات استرس‌زا نپرسید.
- اگر مشکلی به وجود آمده است یا شرایط بدی وجود دارد، به آنها حس امنیت و اطمینان دهید.
منابع:
healthyfamilies.beyondblue.org
